środa, 30 listopada 2011

Open Access

Wiele z przytaczanych do tej pory źródeł jest łatwo dostępnych w Internecie, poprzez wyszukiwarkę Google.com. Niemniej warto zwrócić także uwagę na inne strony/portale internetowe, które działają wedle zasady open access i umożliwiają internautom szybki, bezpośredni i darmowy dostęp do wiedzy gromadzonej w jednym miejscu.
Najpopularniejsza jest strona http://books.google.com/, na której można znaleźć i uzyskać dostęp do wielu cennych pozycji książkowych i artykułów, wpisując po prostu żądaną frazę. Niestety nie wszystkie pokazywane pozycje są objęte zasadą open access, niektóre z nich nie są dostępne drogą internetową w całości.
Ciekawą bazą jest baza polskich czasopism: http://www1.bg.us.edu.pl/bazy/czasopisma/, która stanowi cenne źródło wiedzy na temat czasopism z danej dziedziny. Wybierając konkretny dział, np. kultura, architektura, muzealnictwo, uzyskujemy spis polskich wydawnictw ciągłych, zajmujących się tą tematyką, wraz z podstawowym ich opisem (częstotliwość wydawania, wydawca, numer ISSN i inne).
Bardzo pomocną platformą przy gromadzeniu informacji czy po prostu będącą źródłem wiedzy nt. nowości wydawniczych, wydarzeń i innych, jest strona http://wiedzaiedukacja.eu/. Oferuje bazę artykułów podzielonych na działy, tworzoną przez internautów encyklopedię "Epistema" z wieloma, szeroko opisanymi hasłami, stanowi także forum wymiany myśli i doświadczeń. Wpisując szukaną frazę w wyszukiwarkę na stronie, uzyskuje się dostęp nie tylko do artykułów na dany temat, ale i wydarzeń, komentarzy, recenzji czy multimediów.
Podobną kompilację użytecznych informacji stanowi strona http://www.dobrzezaprojektowane.pl/, która skupia się na tematyce dizajnu, etyce DIY, idei eko, przemysłach kultury i architekturze. Całkiem bogate archiwum oferuje cenne źródło wiedzy o współczesnych trendach w projektowaniu.

czwartek, 24 listopada 2011

wystawa fotografii w Muzeum Śląskim w Katowicach

Tylko jeszcze do 30 listopada będzie można zobaczyć wystawę fotografii Struktura i architektura. Postindustrialne dziedzictwo Górnego Śląska w Muzeum Śląskim w Katowicach. Wielkoformatowe zdjęcia prezentują dziedzictwo przemysłowej architektury Śląska sprzed 1945 roku. Wystawa jest wynikiem polsko-niemieckiej współpracy, zarówno na poziomie instytucjonalnym, jak i artystycznym.



Wchodzi ona w skład Krajowego Programu Kulturalnego Polskiej Prezydencji 2011 jako wydarzenie rekomendowane. Więcej informacji na stronie Narodowego Instytutu Audiowizualnego, będącego autorem i realizatorem Programu: http://www.nina.gov.pl/prezydencja/program/rekomendacje/design-architektura/wydarzenie/2011/06/14/architektura-i-struktura-postindustrialne-dziedzictwo-g%C3%B3rnego-%C5%9Bl%C4%85ska-wystawa-fotografii

niedziela, 20 listopada 2011

przestrzeń postindustrialna

W czasie przeszukiwania Internetu natknęłam się na dwie ciekawe strony, które serdecznie polecam uwadze osób szczególnie zainteresowanych przestrzenią postindustrialną.

Pierwszy link to znana już strona Kongresu Kultury, na której w specjalnie wydzielonym miejscu specjaliści prowadzą debaty na forach. Nazywa się to E-Kongres. Każdego roku zmieniają się prowadzący i zmieniają się tematy. W tym roku Marek Szadkowski prowadzi wątek "Kultura się liczy!", natomiast Jacek Papis - "Co dalej z reformą kultury?". W 2009 roku Monika Dzięgielewska-Geitz pisała o rewitalizacji przestrzeni postindustrialnej: http://www.kongreskultury.pl/title,,pid,731,oid,4934,cid,9,fid,9.html.
Warto odwiedzić tę stronę z dwóch powodów: po pierwsze, Autorka jest specjalistką z ogromnym doświadczeniem w dziedzinie rewitalizacji, przemysłów kreatywnych i ekonomii kreatywnej, po drugie - głównym obiektem zainteresowania tego wątku jest Łódź, jedno z najniezwyklejszych i chyba najbardziej niedocenianych polskich miast, które ma potencjał potrzebny, by stać się Zagłębiem Ruhry na naszym rodzimym gruncie.

ŁÓDŹ - zdjęcie ze strony Stowarzyszenia Fabrykancka

Drugi zaś jest linkiem do bloga poświęconego między innymi, acz w dużym stopniu architekturze postindustrialnej: http://bohemola.blogspot.com/.
Na blogu znajdują się także linki odsyłające do stron światowej sławy fotografów architektury, takich jak John Davies czy Heinrich Heidersberger.

KRAKÓW - bohemola.blogspot.com

źródeł ciąg dalszy 2.0 - przemysły kreatywne i rewitalizacja

Przemysły kreatywne oraz ich wpływ na gospodarkę i rewitalizację terenów miejskich to temat, którym zajmują się nie tylko architekci, urbaniści, ekonomiści, ale i kulturoznawcy czy nawet filozofowie. Nie została wypracowana jeszcze uniwersalna definicja przemysłu kreatywnego, w powszechnym rozumieniu jest on łączony z przemysłami kultury czy tzw. sektorami kreatywnymi (13 działów gospodarki: reklama, architektura, sztuka i antyki, gry komputerowe, rękodzieło, projektowanie, projektowanie mody, film i video, muzyka, sztuka teatralna, publikacje, oprogramowanie, telewizja i radio)*.
Głównymi ośrodkami badawczymi, zajmującymi się tematyką przemysłów kreatywnych są:
Uniwersytet Technologiczny w Queensland (John Hartley, Susan Street), Uniwersytet Humboldta w Berlinie (Oliver Frey, Cordula Gdaniec, Bastian Lange), Uniwersytet Metropolitalny w Manchesterze (najczęściej kojarzony z przemysłami kreatywnymi ośrodek na świecie) oraz Uniwersytet w Hong Kongu.
Najwięksi badacze tej dziedziny to: Richard Florida, David Harvey, Kate Oakley, John Howkins czy Matteo Pasquinelli. W Polsce temat przemysłów kreatywnych jest nadal opracowywany, ukazało się kilka publikacji związanych z tym zagadnieniem autorstwa Andrzeja Gwoździa czy Andrzeja Klasika (patrz: wpis z 30 X).
W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że sektor przemysłu kultury produkuje "towary" artystyczne, natomiast przemysły kreatywne tworzą produkty o wartości także pozakulturalnej.
Naukowcy badają relacje między nimi, jak i wpływ przemysłów kreatywnych na gospodarkę (przyjmuje się, że 4-9% gospodarki światowej stanowią właśnie przemyły kreatywne) oraz ich wymiar społeczny.


Aby pozostać w temacie niniejszego bloga, wracamy do rewitalizacji terenów poprzemysłowych, która w oczywisty sposób wymaga zaangażowania przemysłów kreatywnych (takich dziedzin jak: architektura, projektowanie a nawet reklama).
Kilka artykułów** mówiących o najbardziej pragmatycznym aspekcie rewitalizacji, czyli planowaniu, funduszach unijnych, studia przypadków:
1. ZIENTARA Piotr, Rewitalizacja okręgów przemysłowych z funduszy strukturalnych UE : realizacja programu RECHAR II w Limburgii (1994-1999), "Przegląd Zachodni", R. 63, nr 2 (2007), s. 198-212.
2. SIEMIŃSKI Waldemar, Ekonomiczno-finansowe i społeczne aspekty działań rewitalizacyjnych wspartych w okresie 2004-2006 środkami unijnymi, "Człowiek i Środowisko", T. 32, nr 3/4 (2008), s. 29-51.
3. WÓJCIK Agnieszka, Zespoły o funkcjach kulturalnych w procesie rewitalizacji przestrzeni miejskiej na przykładzie wybranych realizacji w Londynie, "Teka Komisji Urbanistyki i Architektury", T. 36/37 (2004/2005), s. 65-73.
4. CZORNIK Małgorzata, DROBNIAK Adam, Dobór działań w procesach rewitalizacji miast - studia przypadków, "Gospodarka Przestrzenna", T. 10 (2007), s. 224-228.
5. KSIĄŻKIEWICZ Izabela, Uwarunkowania procesów rewitalizacji przestrzeni miejskiej, "Studia i Prace / Kolegium Ekonomiczno-Społeczne", Z. 15 (2008), s. 685-693.


* Dane wg wcześniej wspomnianego raportu "Analiza potrzeb i rozwoju przemysłów kreatywnych".
** Informacje bibliograficzne pochodzą z katalogu Biblioteki Narodowej: www.bn.org.pl.

sobota, 19 listopada 2011

źródeł ciąg dalszy - raporty

Do tej pory niewiele było mowy o gospodarczym znaczeniu sektora kultury, czas zatem zadrobić zaległości. Najlepiej tę kwestię naświetlają liczne raporty; wszystkie łatwo dostępne poprzez wyszukiwarkę Google.com:

1. Raport końcowy "Znaczenie gospodarcze sektora kultury. Wstęp do analizy problemu" z 2010 roku, opracowany przez Instytut Badań Strukturalnych, finansowany ze środków Narodowego Centrum Kultury.
http://ibs.org.pl/site/upload/publikacje/ObserwatoriumKultury/znaczenie%20gospodarcze%20sektora%20kultury%20-%20raport%20IBS.PDF
2. Raport z paryskiego sympozjum UNESCO z 2010 roku "Funding Culture, Managing the Risk".
http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001893/189381e.pdf

Raporty dotyczące przemysłów kreatywnych:
1. Raport końcowy sporządzony przez Ecorys na zlecenie Ministerstwa Gospodarki w 2009 roku "Analiza potrzeb i rozwoju przemysłów kreatywnych".
http://www.mg.gov.pl/files/upload/10147/Analiza%20potrzeb%20i%20rozwoju%20przemyslow%20kreatywnych.pdf
2. Streszczenie raportu sporządzonego w 2009 roku na zlecenie niemieckiego Ministerstwa Ekonomii i Technologii "Culture and Creative Industries in Germany".
http://ec.europa.eu/culture/key-documents/doc/forum/research-report-577-en.pdf

Spośród licznych raportów o stanie kultury, sporządzonych w ramach Kongresu Kultury w 2009, warto zwrócić szczególną uwagę na ten dotyczący promocji Polski przez kulturę:
http://www.kongreskultury.pl/title,Raport_o_promocji_Polski_przez_kulture,pid,549.html

Więcej źródeł można znaleźć na stronie kampanii społecznej Kultura się liczy! w zakładce "Opracowania/raporty".

niedziela, 6 listopada 2011

serwisy informacyjne

Aby być na bieżąco z wydarzeniami i projektami związanymi z rewitalizacją terenów poprzemysłowych, szczególnie Zagłębia Ruhry, warto regularnie odwiedzać niektóre strony internetowe. Niewątpliwie jedną z nich jest podany już adres metropoleruhr.de, gdzie w pięciu językach można przeczytać nie tylko o historii Zagłębia, ale i kulturalnych inicjatywach z nim związanych oraz aspekcie gospodarczym czy projektach naukowych.
Kolejnym adresem wartym polecenia jest bryla.pl, serwis poświęcony szeroko pojętej architekturze. Przedstawia aktualne zagadnienia (konferencje, wystawy itp.), ciekawe projekty, budynki i postaci. Często porusza tematykę historii polskiej architektury czy właśnie rewitalizacji poprzemysłowych budynków. Już teraz polecam dwa artykuły: http://bryla.gazetadom.pl/bryla/1,85298,7498874,RUHR___postindustrialna_stolica_kultury.html oraz http://bryla.gazetadom.pl/bryla/1,85298,7525168,Niemieckie_zaglebie_dobrej_architektury.html
Wreszcie - urbanistyka.info, pierwszy serwis poświęcony urbanistyce w Polsce, mający przybliżyć aktualne problemy z tym związane oraz stanowić platformę dla komunikacji między osobami zajmującymi się planowaniem przestrzennym, architekturą, inwestowaniem itp. Serwis to nie tylko forum, lecz także źródło wiedzy prawnej oraz zbiór artykułów, podzielonych na dwie kategorie: urbanistyka oraz rewitalizacja. 


wtorek, 1 listopada 2011

2.0.11. Przemysły Kreatywne

7 i 8 listopada na terenie Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie, odbędzie się cykl spotkań poświęconych tematyce dizajnu: 2.0.11. Przemysły Kreatywne. Zaproszeni goście oraz uczestnicy będą mieli okazję wymienić poglądy na temat współczesnego wzornictwa oraz jego miejsca i znaczenia dla nowych technologii. Spotkania mają stanowić forum dla nawiązywania kontaktów i współpracy między projektantami a potencjalnymi zleceniodawcami.


Tematyka spotkań została ujęta w cztery panele:
1. Kreacja a biznes.
2. Projektowanie a własność intelektualna.
3. Nowoczesne technologie w przemyśle kreatywnym.
4. Współczesne trendy w dizajnie. 
Organizatorem wydarzenia jest Samorząd Województwa Małopolskiego.

Wstęp jest bezpłatny, należy jedynie wypełnić formularz zgłoszeniowy*. Szczegółowy program dostępny pod adresem:  http://www.malopolska.pl/Obywatel/Konferencja2011/Documents/www_program.jpg

*Mała nieścisłość ze strony organizatorów: strona Biblioteki Wojewódzkiej w Krakowie głosi, że rejestracja trwa do 3 listopada, zaś na stronie malopolska.pl widnieje informacja, że "Rejestracja została zamknięta". Wszystkim chętnym proponuję napisać wiadomość na adres konferencja2011@umwm.pl w celu wyjaśnienia tej kwestii. 

TAM'TAM: Sezon Kultury Nadrenii Północnej-Westfalii w Polsce 2011/2012

Współpraca polskich i niemieckich artystów zaowocowała projektem TAM'TAM: Sezon Kultury Nadrenii Północnej-Westfalii w Polsce, w ramach którego od końca lipca do stycznia 2012 roku niemieccy artyści prezentują się w Polsce, zaś wiosną 2012 roku - polscy twórcy i instytucje zawitają m.in. w regionie Zagłębia Ruhry. Działania te motywowane są nie tylko porozumieniem o współpracy i dobrym sąsiedztwie, podpisanym 20 lat temu, ale także wspólną kulturową spuścizną; jak pisze Hannelore Kraft (premier Nadrenii Północnej-Westfalii) we wstępie do kalendarium TAM'TAM: "Rozwój Zagłębia Ruhry oraz Nadrenii Północnej-Westfalii nie byłby możliwy bez fal imigracji z Polski".


Wiele wydarzeń w ramach TAM'TAM miało już miejsce - Tanztheater Wuppertal tańczył dzieła Piny Bausch (której twórczość przedstawia Wim Wenders w swoim filmie "Pina") we Wrocławiu, teatry z Kolonii i Bochum prezentowały swoje sztuki w ramach Krakowskich Reminiscencji Teatralnych. Zespół musikFabrik kontynuuje współpracę z Warszawską Jesienią i przygotował "KLANG - 24 godziny dnia" słynnego eksperymentatora Karlheinza Stockhausena. Za nami także "INDUSTRIAL on tour", projekt najciekawszy w kontekście niniejszego bloga, przygotowany przez artystów Hartware Medienkunstverein (HMKV). Dotyczy on kultury postindustrialnej, która "narodziła się" w latach 80. w Zagłębiu Ruhry*. W Łodzi, Bytomiu, Krakowie i Gdańsku były prezentowane filmy (dokumentalne, o sztuce, fabularne) oraz didżejskie sety. Ciąg dalszy tego projektu w Dortmundzie w 2012 roku. Wywiad z kuratorami wystawy na stronie Krytyki Politycznej: http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/InkeArnsThibautdeRuyterCosiestalozprzemyslem/menuid-1.html
Przed nami m.in. koncerty Mahler Chamber Orchestra (Warszawa, Kraków) czy wystawa fotografii Wolfganga Tillmansa (Warszawa).

Opierałam się na informacjach z ulotki-kalendarium wydarzeń oraz ze strony internetowej Sezonu Kultury: www.sezon-kultury-tamtam.pl, którą serdecznie polecam.

* Pod koniec lat 80., kiedy przemysł ciężki w regionie Zagłębia Ruhry upadał, władze Nadrenii Północnej-Westfalii zdecydowały się wcielić w życie szeroko zakrojony, dziesięcioletni plan (1989-1999), mający na celu rewitalizację terenów poprzemysłowych. Nowy sposób wykorzystania budynków przemysłowych przyczynił się do powstania "kultury postindustrialnej". W 2002 roku UNESCO wpisała kopalnię Zollverein na Listę Światowego Dziedzictwa. Obecnie ponad 3,5 tysiąca obiektów poprzemysłowych w Niemczech jest objętych ustawą o ochronie zabytków.